کاربرد منطق فازی و الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش در حوضه رودخانه چالوس

زمین­لغزش ازجمله پدیده­های ژئوفیزیکی است که رخداد آن موجب جابجایی دامنه­ها در راستای شیب و به بار آمدن خسارات مالی و جانی هنگفتی می­شود. بارش، یخبندان و استفاده نامعقول بشر از طبیعت از عوامل ایجادکننده زمین­لغزش است. ارتفاع، شیب، نوع خاک و زمین­شناسی منطقه و پارامترهای هیدرولوژی ازجمله مهم­ترین عوامل مؤثر بر وقوع زمین­لغزش هستند. حوضه آبریز چالوس با مساحت 929.28 کیلومترمربع محدوده در امتداد جاده کرج-چالوس واقع‌شده است. این حوضه به دلیل مشرف شدن به جاده چالوس از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. سالانه از این جاده ترددهای بسیاری انجام می­شود. بنابراین بررسی پهنه­های مختلف از حوضه از دیدگاه پتانسیل وقوع زمین­لغزش بسیار اهمیت دارد. از این رو بررسی پهنه­های مختلف از حوضه از دیدگاه پتانسیل وقوع زمین­لغزش و تهیه نقشه حساسیت زمین­لغزش بسیار اهمیت دارد. در این مطالعه عوامل مختلفی از جمله شیب، جهت شیب، زمین­شناسی، پوشش گیاهی، پارامترهای هیدرولوژی و نوع زهکشی خاک مورد بررسی قرار گرفته­اند. پس از تهیه نقشه­های مختلف از عوامل مؤثر بر وقوع­ زمین­لغزش، از الگوریتم­های هوشمند فازی و شبکه عصبی مصنوعی جهت پهنه­بندی منطقه از نظر خطر وقوع زمین­لغزش استفاده‌شده و سپس نقشه­های پهنه­بندی زمین­لغزش با دو روش فوق تهیه‌شده‌اند. با اعمال روش فازی، 1/34 درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل زیاد و خیلی زیاد، 5/35 درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل متوسط و 3/30 درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل کم برای وقوع زمین‌لغزش هستند. با اعمال روش شبکه عصبی مصنوعی، 4/34 درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل زیاد و خیلی زیاد، 05/29 درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل متوسط و 5/27 درصد از مساحت منطقه دارای پتانسیل کم برای وقوع زمین‌لغزش هستند.